Jak odzyskać należności od byłego wspólnika?

Rozstanie z partnerem biznesowym to proces, który może przebiegać pokojowo, ale niejednokrotnie prowadzi do konfliktów, szczególnie gdy w grę wchodzą zaległe rozliczenia finansowe. Jeśli Twój były wspólnik nie wywiązał się z obowiązków finansowych lub pozostawił nierozliczone należności, warto wiedzieć, jakie masz narzędzia prawne i praktyczne do ich odzyskania. W tym artykule kompleksowo przedstawiamy, jak odzyskać pieniądze od byłego wspólnika – zgodnie z przepisami i skutecznie.

Weryfikacja podstawy roszczenia

Pierwszym krokiem powinno być ustalenie, czy roszczenie jest zasadne i na jakiej podstawie można go dochodzić. Czy chodzi o niezapłacone faktury, niespłacone zobowiązania wynikające z umowy spółki, a może o zwrot wkładu? Dokumentacja finansowa, umowy, korespondencja mailowa czy potwierdzenia przelewów mogą stanowić dowody w ewentualnym postępowaniu sądowym.

Rozliczenie spółki – znaczenie formy prawnej

Sposób dochodzenia należności będzie różny w zależności od formy prawnej, w jakiej działała spółka:

• Spółka cywilna – zobowiązania wspólników są solidarnie odpowiedzialne. Po jej rozwiązaniu można dochodzić wierzytelności bezpośrednio od wspólnika.
• Spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa) – odpowiedzialność osobista wspólników. Należy jednak najpierw dochodzić wierzytelności od spółki.
• Spółka z o.o. – wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, chyba że byli członkami zarządu i nie zgłosili upadłości w odpowiednim terminie.

Etap polubowny – wezwanie do zapłaty

Zanim zdecydujesz się na drogę sądową, warto spróbować polubownego rozwiązania sporu. Formalne wezwanie do zapłaty powinno zawierać:

• dane stron,
• podstawę roszczenia,
• termin zapłaty (np. 7 lub 14 dni),
• ostrzeżenie o skierowaniu sprawy do sądu.

Dobrze, jeśli wezwanie zostanie wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub drogą elektroniczną z potwierdzeniem doręczenia.

Postępowanie sądowe

Jeśli polubowne działania nie przyniosą efektu, kolejnym krokiem jest złożenie pozwu:

• pozew o zapłatę do sądu cywilnego,
• załączenie dokumentów potwierdzających roszczenie,
• opłata sądowa (5% wartości przedmiotu sporu).

W przypadku prostych roszczeń można skorzystać z e-sądu (Elektroniczne Postępowanie Upominawcze).

Egzekucja komornicza

Po uzyskaniu prawomocnego wyroku lub nakazu zapłaty, można złożyć wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji. Należy wskazać majątek dłużnika (np. rachunki bankowe, wynagrodzenie, nieruchomości). Komornik podejmuje próbę odzyskania należności.

Alternatywy: mediacja, arbitraż

Jeśli konflikt jest złożony, a strony otwarte na rozmowę, warto rozważyć mediację lub postępowanie arbitrażowe, które mogą być szybsze i mniej kosztowne niż klasyczny proces Przedawnienie roszczeń

Pamiętaj, że roszczenia mają określone terminy przedawnienia:

• zazwyczaj 3 lata dla roszczeń związanych z działalnością gospodarczą,
• 6 lat dla roszczeń majątkowych (dla spraw sprzed 2018 r. mogło być inaczej).

Zbyt długie zwlekanie z podjęciem działań może spowodować, że sąd oddali powództwo jako przedawnione.

Odzyskanie pieniędzy od byłego wspólnika to proces wymagający dobrej dokumentacji, znajomości przepisów i zdecydowanego działania. Im szybciej podejmiesz odpowiednie kroki, tym większa szansa na skuteczne odzyskanie należności. Jeśli sprawa jest złożona, warto skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w sprawach gospodarczych i windykacyjnych.